Alinhadat – Những kiểu kiến trúc tại Việt Nam trải qua các thời kỳ theo mốc lịch sử của thời đại

Theo Alinhadat tổng hợp thì làng xóm bắt đầu được hình thành từ cách đây rất lâu, khoảng thế kỉ 10 trước công nguyên. Người Việt bấy giờ đã biết dùng gỗ làm nhà để tránh thú dữ. Trên các trống đồng có thể thấy hai loại hình nhà sàn căn bản: Loại hình thuyền và loại hình mai rùa.

Việc sở hữu một địa hình nhiều sông hồ, đầm lầy, khí hậu nhiệt đới ẩm, vật liệu xây đắp cơ bản là tre gỗ đã tạo ra loại nhà sàn cọc thấp phù hợp. Lọai nhà sàn này đến ngày nay vẫn còn tồn tại ở các vùng núi và vùng trung du nước ta.

Đời nhà Lý qua tìm hiểu của Alinhadat.vn:

Vào thế kỷ 11, trong việc xây dựng Nhà nước phong kiến thống nhất của dân tộc, đã mở ra một cục diện mới cho sự phát triển kiến trúc.

Vào thời Lý, kiến trúc có thể thấy được 5 loại hình kiến trúc chính thống là: thành quách, cung điện, lâu đài, chùa tháp và đền thờ kế bên là kiến trúc nhà đất bình dân.

Thành Thăng Long có một quần thể cung điện, nhiều điện gác cao 3 - 4 tầng. Văn hoá Thăng Long bấy giờ là văn hoá chùa - tháp.

Kiến trúc thời Lý có những đặc điểm cơ bản: tính quần thể cao; hình thức kiến trúc và chi tiết kiến trúc giàu sức sáng tạo (thể hiện ở các phòng ban kiến trúc mái, bộ cửa, bậc cấp, lan can và các tượng tròn, các hình thức hoa văn trang hoàng gạch, ngói); phong cách nhẹ nhàng, khiêm tốn, thích hợp với khí hậu, tập quán Việt Nam. Phố xã, chợ quán, nhà đất và nhà sàn trong mảng kiến trúc bình dân được tạo ra đồng thời với kiến trúc cung đình.

Đời nhà Trần sưu tầm của Alinhadat:

Với nhà Trần, kiến trúc đa phần là cung điện, chùa - tháp, nhà ở, vài đền và thành quách. Một số điểm nổi trội như tháp Bình Sơn (Vĩnh Phúc), chùa và tháp Phổ Minh (Nam Định), chùa Thái Lạc (Hưng Yên).

Mặt bằng kiểu chữ "tam" với ba dãy nhà chính: Tiền Đường, Thiêu Hương, Thượng Điện. Mỗi nhà kết cấu khuông bốn hàng cột kiểu "tứ trụ", rất thông dụng và chắc chắn. Sân trong, vườn hoa, cây cảnh... góp thêm tiếng nói quan trọng vào lịch sử kiến trúc truyền thống.

Kiến trúc cung điện bấy giờ thường có "các" (gác) và chuỗi hệ thống hành lang nối các nhà tạo nên một chuỗi hệ thống môi trường mở quan trọng cho sinh hoạt của con người. Mặc dù đô thị phát triển nhưng kiến trúc chỉ dừng lại ở nhà làm bằng tre gỗ là chính.

Đời nhà Lê trên ngòi bút của Alinhadat:

Đầu thể kỷ 15, thời nhà Lê trị vì, kiến trúc chính thống ghi nhận có hai loại hình sản xuất chính là cung đình và lăng mộ.

Thế kỷ 16 và 17, kiến trúc tôn giáo và kiến trúc thế tục như đền, chùa, đình, có những thành tích mới. Chùa Bút Tháp (Bắc Ninh) rất đáng chú ý ở kiến trúc chùa, khoa học xây dựng tháp và trang hoàng tượng.

Khi chế độ phong kiến suy yếu, nghệ thuật bình dân vẫn in đậm nét trong kiến trúc, với những đường nét chạm trổ biểu đạt cảnh chèo đò, săn bắn, đi cày, đốn gỗ, tiến công ganh, đấu vật v.v.v

Vào thế kỷ 18, nghệ thuật xây dựng chùa tháp và đình làng tiếp tục được tăng nhanh lên một mức cao mới. Hai viên ngọc quý của kiến trúc bấy giờ là đình Đình Bảng và chùa Tây Phương.

Đời nhà Nguyễn dưới góc nhìn của Ali nhà đất:

Đầu thế kỷ 19, do nhà Nguyễn chuyển vào Huế nên hoạt động xây dựng ở phía Bắc bị lắng xuống. Ở Thăng Long, thành quách được tập trung xây dựng lại, một số công trình văn hoá như Khuê Văn Các, đền Ngọc Sơn và sự phát triển vài khu dân cư mới ở Hà Nội.

Trong khi đó ở Huế thì nền xây dựng phát triển khá mạnh, bao gồm các loại hình căn bản là thành quách, cung điện và lăng tẩm. Nền văn hoá Việt Nam ở Huế đã đa dạng hơn với kiến trúc nhà vườn, khác hẳn với kiến trúc nhà ống ở Hà Nội.

Kiến trúc cận đại và tiến bộ Alinhadat thống kê:

Cuối thế kỷ 19, kiến trúc đã biểu hiện sự du nhập phong cách xây đắp và quy hoạch đô thị châu Âu và sự giao lưu văn hoá Pháp và văn hoá Á Đông.

Sau năm 1975 kiến trúc Việt Nam đã phát triển khá mạnh mẽ. Nhiều đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư, làng xóm mới đã ra đời. Bên cạnh đó đã xuất hiện những công trình kiến trúc lớn và có giá trị cao về nghệ thuật.

Sau phân tích từ Alinhadat, tóm lại kiến trúc ngày nay bao gồm bốn mảng lớn: thiết kế nội thất, thiết kế kiến trúc, thiết kế quy hoạch đô thị, thiết kế môi trường và quy hoạch vùng. Hiện nay những vấn đề về phát triển tự phát đô thị, bảo vệ di tích kiến trúc trong khung cảnh cơ chế thị trường, chiến lược xây dựng nhà ở đang là những vấn đề cấp bách đòi hỏi phải giải quyết.